«Αλίμονο σας, γραμματείς και
Φαρισαίοι, υποκριτές. Μοιάζετε με τάφους που δε φαίνονται, και όμως οι άνθρωποι
που βαδίζουν από πάνω τους δεν έχουν ιδέα ότι μολύνονται.»
Ιησούς Χριστός
Κατά Λουκάν 11 44
Εισαγωγή
Αισίως ο κορωνοϊός συμπορεύεται με την Ανθρωπότητα εδώ και ένα χρόνο
περίπου απ’ όταν πρωτοεμφανίστηκε και προκάλεσε την πανδημία, η οποία στην
τρέχουσα φάση βρίσκεται στην χειρότερη φάση της. Η πανδημία αποτελεί ένα
κοσμοϊστορικό γεγονός το οποίο αναπόφευκτα αλλάζει και θα αλλάξει τον πολιτισμό
μας ριζικά και σίγουρα αποτελεί επιλογή
της κάθε κοινωνίας εάν τελικά απ’ αυτό το κακό θα προκύψει ένα καλύτερο μέλλον
ή εάν αυτή η δοκιμασία μας καταντήσει χειρότερους σε ατομικό και συλλογικό
επίπεδο.
Η παρούσα τοποθέτηση επικεντρώνεται στην πανδημία του κορωνοϊού σε
συνάρτηση με την θρησκευτική πίστη και την στάση της Εκκλησίας απέναντι σε αυτή
την δύσκολη κατάσταση.
Είμαι Χριστιανός αλλά πλέον πιστεύω ότι οι οργανωμένες θρησκείες απώλεσαν
τον ιερό ρόλο τους και δεν έχουν να προσφέρουν εποικοδομητικό ρόλο στην σχέση
ενός πιστού με τον Θεό ενώ παρατηρείται σε αρκετές περιπτώσεις ότι μεμονωμένα ή συλλογικά, κληρικοί και
Ιεράρχες αντί να επιφέρουν την λύτρωση στο ποίμνιο τους, λειτουργούν
καταδικαστικά προς αυτούς είτε σε σωματικό είτε σε ψυχικό επίπεδο. Είμαι
βαθύτατα θλιμμένος και προβληματισμένος πρωτίστως ως Χριστιανός με την στάση
χριστιανών, κληρικών και Ιεραρχών απέναντι στην πανδημία και παρακάτω
παρουσιάζονται οι λόγοι.
Διασπορά διχόνοιας
ανάμεσα στο χριστιανικό ποίμνιο από φανατικούς χριστιανούς και ιεράρχες
Η εξαγγελία και η εφαρμογή μέτρων όπως το κλείσιμο των Εκκλησιών και η λειτουργία τους χωρίς την παρουσία πιστών προκαλεί σφοδρές αντιδράσεις εκ μέρους μερίδας χριστιανών, κληρικών και ιεραρχών οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις είναι παραληρητικές με μεσαιωνικό χαρακτήρα και δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Δηλώνουν προκλητικά ότι δεν σέβονται τις αποφάσεις της Πολιτείας και δεν διστάζουν να προχωρήσουν σε παραβίαση των Διαταγμάτων. Υπάρχουν αρκετοί οι οποίοι θεωρούν ότι είναι ήρωες πίστεως, μάρτυρες του δόγματος τους, πιο σωστοί και πιο ηθικοί από τους υπόλοιπους. Δεν διστάζουν να σπέρνουν τον διχασμό ανάμεσα στους Χριστιανούς με την κατηγοριοποίηση αυτών οι οποίοι προσέρχονται στις εκκλησίες και αυτών που τηρούν τα μέτρα και μπορούμε να βάλουμε στην εξίσωση και την κατάκριση λειτουργών της Πολιτείας όπως Χριστιανούς Υγειονομικούς Λειτουργούς οι οποίοι σε εντεταλμένη υπηρεσία προσπαθούν να παρεμποδίσουν την εξάπλωση της πανδημίας με την εφαρμογή των μέτρων. Σε αρκετούς ελέγχους μας είπαν ότι προσπαθούμε να φέρουμε την Νέα Τάξη του Αντίχριστου, μας ειρωνεύτηκαν ρωτώντας μας σε ποιο Θεό πιστεύουμε. Πόσο ανήθικο και ενδεχομένως βλάσφημο είναι να προσπαθήσεις να κλονίσεις την πίστη ενός επαγγελματία με χριστιανική πίστη, ο οποίος βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για την αντιμετώπιση της πανδημίας, με αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης του από τον ιό, να έχει την συνεχή αγωνία για την υγεία του αλλά και να προσπαθεί να φέρει εις πέρας το καθήκον του και να σώσει ζωές και να δέχεται αυτόν τον ψυχολογικό και υποχθόνιο πόλεμο από άλλους χριστιανούς; Και όσοι επιδιώκουν αυτή την ανήθικη και δειλή συμπεριφορά γιατί πιστεύουν ότι αυτοί είναι άγιοι και οι επαγγελματίες τάχα πράττουν έργο του διαβόλου, τότε ας λάβουν υπόψη τα λόγια του Ιησού Χριστού που τους προειδοποιεί ξεκάθαρα : « Όποιος γίνει αφορμή να κλονιστεί ένας απ’ αυτούς τους μικρούς που πιστεύουν σ’ εμένα, το καλύτερο γι’ αυτόν είναι να κρεμάσει μια μυλόπετρα στο λαιμό του και να πέσει στην θάλασσα» (Κατά Μάρκον 9 42).
Κλείσιμο εκκλησιών και θέμα
προσέλευσης πιστών σε αυτές εν καιρώ πανδημίας
Ωστόσο υπάρχει η σημαντική παράμετρος κατά πόσο πρέπει να θεωρείται ότι η προσέλευση
στην εκκλησία εν καιρώ πανδημίας ενώ απαγορεύεται ώστε να αποφεύγεται ο
συγχρωτισμός πολλών ατόμων με τον αυξημένο κίνδυνο διασποράς του κορωνοϊού που
θέτει σε κίνδυνο την υγεία και την ζωή των χριστιανών, μία ομολογία πίστεως
όπως διακήρυξε ο Μητροπολίτης Μόρφου στο μήνυμα του στην λειτουργία 2
Ιανουαρίου 2020 ή αν τελικά πρόκειται για ολιγοπιστία εκ μέρους των χριστιανών,
όπως προσωπικά πιστεύω.
Η πανδημία σαφώς δοκιμάζει τα κράτη, τα Συστήματα Υγείας, τις ανθρώπινες
σχέσεις αλλά και την σχέση μας με τον Θεό, την πίστη μας. Ποια είναι όμως
τελικά η δοκιμασία της πίστης μας ; Να αψηφήσουμε τις προειδοποιήσεις των επιστημόνων και θέτοντας την υγεία μας σε
κίνδυνο να τρέξουμε στις εκκλησίες ως ομολογία της πίστεως μας ή να
συμμορφωθούμε με τις υποδείξεις της Πολιτείας και να αναζητήσουμε άλλους
τρόπους εξασκήσεως της θρησκευτικής μας πίστεως ;
Καταρχάς θα πρέπει να επισημανθεί ότι δεν τίθεται θέμα απαγόρευσης της
πίστεως προς τον Ιησού Χριστό ώστε κάποιος να νιώσει την ανάγκη να μαρτυρήσει
με τον οποιοδήποτε τρόπο ή να βασανιστεί και στην προκειμένη περίπτωση να
επιμολυνθεί με τον κορωνοϊό όταν προσέλθει στην εκκλησία θεωρώντας έτσι ότι
ομολογεί την πίστη του. Η προσωρινή κατάσταση για μη προσέλευση στις εκκλησίες
για την προστασία των πιστών χριστιανών και πάντοτε με τον συνδυασμό της
δυνατότητας παρακολούθησης της Θείας Λειτουργίας από το διαδίκτυο ή από την
τηλεόραση δεν θα έπρεπε σε καμία περίπτωση να θέτει τέτοιο ηθικό δίλλημα στους
χριστιανούς περί της πίστης τους.
Ο Ιησούς Χριστός δεν θα κατακρίνει κανέναν από εμάς αν δεν προσέλθουμε στην
εκκλησία για ένα ή δύο μήνες, θα ήταν παρανοϊκό κάποιος να ισχυριστεί ότι ο
Χριστός μας θέλει να αρρωστήσουμε ή να πεθάνουμε και σίγουρα δεν αποτελεί δειλία ως προς την
πίστη μας στον Θεό αν προσπαθήσουμε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας ειδικά σε
αυτή την περίπτωση που δεν τίθεται κανένα θέμα απάρνησης της πίστεως μας.
Άλλωστε και ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός έσωσε τον εαυτό Του σε περιπτώσεις που
προσπάθησαν να τον θανατώσουν γιατί απλά δεν ήταν αυτό το σχέδιο του Θεού όπως
μπορούμε να εντοπίσουμε στο Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο 4 29-30. Υπάρχει
κάποιος που θα διαπράξει την μέγα βλασφημία να κηρύξει τον Ιησού Χριστό ως δειλό
γιατί στην προκειμένη περίπτωση προστάτεψε τον εαυτό Του, τον ίδιο τον Ιησού
Χριστό που βρήκε μαρτυρικό και βάναυσο θάνατο πάνω στον σταυρό γιατί αυτό ήταν
το θέλημα του Θεού; Ίσως ο Ιησούς Χριστός μέσα από το δικό του παράδειγμα μας
καλεί να προστατεύσουμε και εμείς τον εαυτό μας από τον κορωνοϊό γιατί πιστεύω
ότι ο Θεός δεν μας θέλει να χάσουμε τις ζωές μας από την πανδημία , δεν είναι
αυτό το θέλημα Του. Γιατί αν αυτό είναι το θέλημα Του χωρίς κανένα περιορισμό
αυτός που πρέπει να χαθεί από τον ιό, θα χαθεί και θα μολυνθεί είτε στο σπίτι
του μετά από επίσκεψη, στην υπεραγορά κλπ. Δεν χρειάζεται αυτή η νοσηρή ή και
θανάσιμη κατάσταση να λάβει μέρος μέσα σε μία εκκλησία.
Η απάντηση δεν θα μπορούσε να μην βρίσκεται στο ιερό βιβλίο των Χριστιανών,
την Αγία Γραφή και αν επιτέλους οι περισσότεροι χριστιανοί το διάβαζαν κάποια
φορά ίσως να μην διακατέχονταν από τυφλό φανατισμό σε σημείο αυτοκαταστροφικό,
επικίνδυνο για την υπόλοιπη κοινωνία, στα όρια παραληρήματος και μεσαιωνικών
αντιλήψεων. Ίσως και κάποιοι άλλοι θα έπρεπε να αφήσουν στην άκρη το διάβασμα
των κόμικς του Αστερίξ και να έριχναν ξανά μια ματιά γιατί θα έβλεπαν ότι ο
ίδιος ο Ιησούς Χριστός μας δίνει την ξεκάθαρη απάντηση Του περί της λατρείας
του Θεού σε ναούς και κατά πόσο είναι
ομολογία πίστεως η προσέλευση μας σε εκκλησίες.
Στο Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο στίχοι 419-24 διαβάζουμε την
συνομιλία του Ιησού Χριστού με την Σαμαρείτισσα όπου ο αγαπητός Χριστός λέει
ότι θα έρθει ο καιρός όπου ο Θεός δεν θα λατρεύεται στους ναούς αλλά θα τον
λατρέψουν όπως πρέπει: «Είναι όμως κοντά
ο καιρός, ήρθε κιόλας, που οι πραγματικοί λατρευτές θα λατρέψουν τον Πατέρα με
την δύναμη του Πνεύματος, που αποκαλύπτει την αλήθεια γιατί έτσι τους θέλει ο
Πατέρας αυτούς που τον λατρεύουν.»
Διαβάζοντας το απόσπασμα διαπιστώνουμε ότι η απόλυτη ανάγκη της προσέλευσης
σε ναούς για την ομολογία της πίστεως μας και την λατρεία του Θεού αποτελεί
ολιγοπιστία και ενδεχομένως βλασφημία γιατί οι Ιεράρχες θα πρέπει να εξετάσουν
κατά πόσο εν άγνοια τους ή βρισκόμενοι σε έπαρση ή σε πλάνη προσπαθούν να
ανυψωθούν υπεράνω του Άγιου Λόγου του Ιησού Χριστού προσπαθώντας να Τον ακυρώσουν !!
Για χάρη της συζήτησης και μόνο χωρίς να υφίσταται τέτοιο ενδεχόμενο, ας
υποθέσουμε ότι το κλείσιμο των εκκλησιών για τους πιστούς είναι κάποιας μορφής
διωγμού της χριστιανικής πίστεως από τις καταστάσεις (και όχι στοχευμένα). Γιατί
οι χριστιανοί πιστοί δείχνουν τόση ολιγοπιστία μακριά από τις εκκλησίες; Υπάρχουν τόσα και τόσα παραδείγματα από την
χριστιανική παράδοση όπου Άγιοι του Θεού ομολόγησαν την πίστη τους μέχρι το
σημείο της αγιοποίησης μακριά από ναούς και εκκλησίες. Προφήτες που ομολόγησαν
την πίστη τους σε μπουντρούμια κάτω από την γη, σε σπηλιές, πάνω σε βουνά
κατατρεγμένοι και διωκόμενοι. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Προφήτης Ηλίας όπου
κατά προτροπή του Θεού κατέφυγε σε βουνό για να σωθεί από την θανάτωση και ο
Θεός δεν δυσαρεστήθηκε μαζί του αλλά αντιθέτως του προσέφερε ότι χρειαζόταν !
Γιατί στις σημερινές μέρες δηλαδή να δυσαρεστηθεί ο Θεός με τους πιστούς όταν
θα χρειαστεί απλώς να παραμείνουν για λίγο μακριά από τις εκκλησίες ώστε να μην
πάθουν κακό όταν ο ίδιος ο Θεός προέτρεψε τους Προφήτες Του να το πράξουν ;
Προσέλευση κόσμου σε
κηδείες
Παρατηρείται ακόμη ένα επικίνδυνο φαινόμενο κατά την διάρκεια της πανδημίας
και αναφέρομαι στην τέλεση κηδειών με την παρουσία ατόμων πέρα από το
προβλεπόμενο όριο των 10 ατόμων από τα Διατάγματα του Υπουργού Υγείας. Μάλιστα
για το συγκεκριμένο φαινόμενο υπάρχει διαπιστωμένο προηγούμενο και αναφέρομαι
στην περίπτωση με την κηδεία στο χωριό Κυπερούντα τον Οκτώμβριο του 2020, όπου
υπήρξε διασπορά του κορωνοϊού στην κοινότητα και εισχώρησε ακόμη στο γηροκομείο
του χωριού με την τραγική κατάληξη τον θάνατο ηλικιωμένων ατόμων που διέμεναν
εκεί. Δηλαδή από μία κηδεία όπου δεν τηρήθηκαν τα προβλεπόμενα μέτρα που
ορίζονται στα Διατάγματα του Υπουργού Υγείας προέκυψαν και άλλες κηδείες!
Αν αναλογιστεί κανένας από αυτή την
οπτική την κατάσταση πρόκειται για κάτι το τραγικό και θα μπορούσε κάποιος να
επικαλεστεί τον στίχο της Αγίας Γραφής:
«Ο Ιησούς όμως του είπε: ‘’Ακολούθησε με κι άφησε τους νεκρούς να θάψουν τους
νεκρούς των’’» (Κατά Ματθαίον 8 22).
Σε όσους αποβιώνουν εν καιρώ πανδημίας από οποιοδήποτε λόγο και υπάρχουν σε
ισχύ μέτρα για τις τελετές κηδείας πρέπει να τα σεβόμαστε και να τηρούμε. Να
απευθύνουμε τους τελευταίους νεκρικούς ασπασμούς ‘’Καλό Παράδεισο’’, ‘’Ελαφρύ
το χώμα που τον/την σκεπάζει’’ στο άκουσμα της τραγικής είδησης και δεν
χρειάζεται να μεταβούμε στην εκκλησία ή στο κοιμητήριο κατά την διάρκεια της
τελετής και ας αφήσουμε τους δικούς του ανθρώπους να τον/την αποχαιρετίσουν.
Μπορούμε κάλλιστα να πάμε τις επόμενες μέρες και να αφήσουμε λουλούδια ή να
ανάψουμε κεράκι στο τάφο, να κάνουμε την εισφορά μας χωρίς να θέτουμε σε
κίνδυνο την δική μας υγεία ή άλλων συνανθρώπων μας και για όνομα του Θεού, να
αποτρέψουμε ξανά από μία κηδεία να προκύψουν άλλες κηδείες.
Προσκύνημα εικόνων κατά
την διάρκεια της πανδημίας
Ακόμη ένα σημείο από την στάση των χριστιανών απέναντι στην πανδημία είναι
η πώρωση και η λανθασμένη εντύπωση που έχουν οι πιστοί για το προσκύνημα των
ιερών εικόνων. Είμαι έντονα αντίθετος ως προς το προσκύνημα των εικόνων (χωρίς
αυτό να αναιρεί την πίστη μου ως προς την πεποίθηση της ύπαρξης θαυματουργών
εικόνων) γιατί πρόκειται για μία γρήγορα
και έμμεση ανταλλαγή σωματικών υγρών – σάλιου – μεταξύ των πιστών και σε
περίπτωση που κάποιος είναι θετικός στον κορωνοϊό και προηγηθεί το προσκύνημα
του χωρίς να γίνει καθόλου ή ελλιπής απολύμανση και ο επόμενος προσκυνήσει στο
ίδιο σημείο τότε υπάρχει αυξημένη πιθανότητα να έχουμε επιμόλυνση. Ακόμη και σε
περίπτωση που ο κίνδυνος είναι υπερεκτιμημένος στην προκειμένη περίπτωση, μου
προκαλεί εντύπωση η στάση των χριστιανών η οποία παραπέμπει στα μαύρα χρόνια
του Βυζαντίου μεταξύ των Εικονομάχων και των Εικονολατρών. Σε συζήτηση που είχα
με άλλους χριστιανούς που επιδίδονται σε προσκύνημα εικόνων εκφράζουν σχεδόν
την σιγουριά ότι δεν κολλήσουν από το προσκύνημα των εικόνων. Κατά την 7η
Οικουμενική Σύνοδο το 787 μ.Χ αποφάνθηκε ότι στις εικόνες απονέμεται τιμή και
για λόγους δημόσιας υγείας η τιμή μπορεί να είναι υπόκλιση στην περίπτωση της
πανδημίας.
Εάν ένας χριστιανός διακατέχεται από τόσο τεράστια ανάγκη να προσκυνήσει
την εικόνα και να θεωρηθεί ότι μόνο έτσι απονέμει τιμές τότε όχι μόνο δεν θα
πρόκειται για ολιγοπιστία αλλά ενδεχομένως για κάποιου είδους ειδωλολατρία αφού
έτσι υπάρχει η ανάγκη για λατρεία της εικόνας κάτι το οποίο ξεκαθαρίστηκε στην
Οικουμενική Σύνοδο και απαγορεύεται αφού λατρεία αποδίδεται μόνο στο θείον.
Καταληκτικά σχόλια
Είναι λυπητερό το γεγονός ότι χριστιανοί και ιεράρχες είναι κατώτεροι των
περιστάσεων ως προς την συμπεριφορά και την στάση τους απέναντι στην πανδημία.
Όπως προαναφέρθηκε η πανδημία δοκιμάζει μεταξύ άλλων την πίστη μας αλλά μεγάλη
μερίδα του κλήρου και του χριστιανικού ποιμνίου εκλαμβάνει λανθασμένα την πραγματική δοκιμασία. Με πωρωμένη
συνείδηση σπέρνουν την διχόνοια ανάμεσα στους χριστιανούς, στοχοποιούν
χριστιανούς που εργάζονται ως προς την παρεμπόδιση της πανδημίας κατηγορώντας
τους ότι πράττουν αντίχριστο έργο. Παρουσιάζουν μεσαιωνικές αντιλήψεις και
επιδεικνύουν ανώριμη συμπεριφορά που θέτει σε κίνδυνο την ζωή και την υγεία
χριστιανών αλλά και το σύνολο της κοινωνίας γενικότερα.
Με τυφλό θρησκευτικό φανατισμό αναιρούν βασικές αρχές του χριστιανικού
ορθόδοξου δόγματος και πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο αν γίνεται, έστω και
άθελα ή από εγωπάθεια, αναίρεση του Λόγου του Ιησού Χριστού και προσπάθεια
ανύψωσης του χριστιανικού δόγματος υπεράνω του Θεού που λατρεύει, όπου σε ένα
τέτοιο ενδεχόμενο θα πρόκειται για σημείο των καιρών.
Καλώ τους χριστιανούς να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να τηρήσουν τα μέτρα
που προβλέπονται από τα Διατάγματα του Υπουργείου Υγείας. Το κλείσιμο των
εκκλησιών και η μη προσέλευση των χριστιανών δεν δυσαρεστεί τον Θεό γιατί ο
Θεός θέλει να είμαστε υγιείς και να μην χαθούμε άδικα. Στις πωρωμένες φωνές που
μας καλούν σε προσέλευση στις εκκλησίες ως ομολογία πίστεως αντιπαραθέτουμε τα
ίδια τα λόγια του Ιησού Χριστού που μας λέει ξεκάθαρα να λατρέψουμε τον Θεό ως
πνεύμα και ως πραγματικοί λατρευτές. Μας διαβεβαιώνει ότι δεν επιβάλλεται η παρουσία σε εκκλησίες και
ναούς. Τελικά η πανδημία ίσως να προσφέρεται για ενδυνάμωση της πίστης μας αφού
επιβάλλεται να μείνουμε μακριά από τις εκκλησίες όπου αρκετοί προσέρχονται
εντελώς εθιμοτυπικά και τυπολατρικά χωρίς να λατρεύουν πραγματικά τον Θεό και
εδώ πρέπει να εστιάσουμε τις προσπάθειες και τις προσευχές μας.
Να λατρέψουμε τον Θεό από το σπίτι μας, ας νιώσουμε τον Ιησού Χριστό μέσα
στις καρδιές μας, να προσευχηθούμε για τους ασθενείς να βγουν από το νοσοκομείο
και να μην γινόμαστε η αιτία που θα πηγαίνουν νοσοκομείο. Ας διαβάσουμε την
Αγία Γραφή, να ενστερνιστούμε τον Λόγο του Θεού, να βρούμε την αλήθεια, να
γίνουμε πραγματικοί λατρευτές του Θεού.
Ας νικήσουμε την πανδημία του κορωνοϊού και τότε όλοι θα προσέλθουμε ξανά
στις εκκλησίες για πανηγυρική δοξολογία υπό τους ήχους των χαρμόσυνων καμπάνων,
να υμνήσουμε τον Ιησού Χριστό, να τον ευχαριστήσουμε για το έλεος Του αλλά αυτό
που ίσως επιβάλλεται πρώτα, είναι να Τον συναντήσουμε ξανά στις καρδιές μας.